ΠΕΡΙ ΚΟΠΑΝΑΚΙΟΥ

Το Κοπανάκι βρίσκεται στον Ν. Μεσσηνίας και διασχίζεται από την Εθνική Οδό Καλαμάτας – Πύργου,  απέχει 12 km   από την  παραλία του Καλόνερου, ανήκει στον Δήμο Τριφυλίας  και πριν απο την αναθεώρηση του συστήματος τοπικής αυτοδιοίκησης, αποτελούσε την έδρα του Δήμου Αετού.  Στο χωριό λειτουργεί σήμερα  Δημοτικό Σχολείο, Aστυνομικό Τμήμα και  Αγροτική Τράπεζα. Λειτουργούν επίσης αρκετές επιχειρήσεις, κυρίως γύρω από την κεντρική Πλατεία του, που είναι το καμάρι του χωριού. Παλαιότερα λειτουργούσε Ειρηνοδικείο,  Γυμνάσιο,  Λύκειο και Υποδιοίκηση Χωροφυλακής.

Δημιουργήθηκε   περί μέσα του 19^ου αιώνος, από κατοίκους γειτονικών  χωριών, οι οποίοι επέλεξαν την τοποθεσία αυτή, διότι εξυπηρετούσε τα συμφέροντά τους. Και πράγματι χάρη  στην προνομιούχο αυτή θέση του σημείωσε αλματώδη πρόοδο,  ώστε σήμερα να είναι μία από τις πλέον αξιόλογους κωμοπόλεις του νομού και να αποτελεί το κέντρο μεγάλης εμπορικής και οικονομικής γενικά δραστηριότητας.

Από τις  πρώτες οικογένειες που   εγκαταστάθηκαν και το  ίδρυσαν είναι  η οικογένεια Παπατσώρη, η οποία μετακινήθηκε από το  Άνω Δώριο στο Κάτω Κοπανάκι   και  βοήθησε τα μέγιστα  στην αξιοποίηση και ανάπτυξη της περιοχής.  Επίσης από το Βαρυμπόπι   κατέβηκαν και  εγκαταστάθηκαν   στο Κάτω  Κοπανάκι οι οικογένειες Ρήγα, Παπαναγιώτου, Μπρούστη,  Καπέλιου, Χριστοφιλόπουλου, Χαμπεσή, Κυριακόπουλου, Κοσμά, Σοφού, Ματζώρου, Πετρούλια.

Αρχικά αποτελούσε συνοικισμό υπαγόμενο στον Δήμο Ηλεκτρίδος (Ψαρίου), ακολούθως στον  Δήμο Δωρίου,     εν συνεχεία   όμως  αποσπάσθηκε και υπήχθη στον Δήμο Αετού. Κατά το 1912,  οπότε έγινε  η σύσταση των κοινοτήτων, το Κοπανάκι είχε ολιγότερους  των 300 κατοίκων.  Ωστόσο ιδρύθηκε ως Κοινότητα (ΦΕΚ,  αριθ. φύλλου 262 Α, 31 Αυγ. 1912, σελ.1536),  διότι είχε δημοτικό σχολείο. Κατά την απογραφή του έτους 1951  το χωριό είχε 2.049 κατοίκους, ενώ κατά το έτος  1968 αριθμούσε 2.700 κατοίκους . Κατά την τελευταία απογραφή του έτους 2001 το Κοπανάκι αριθμούσε 1624 κατοίκους.

Στο  από 5ης Φεβρουαρίου 1894 Βασιλικό  Διάταγμα,  με το οποίο καθορίστηκε το Κάτω   Κοπανάκι ως τόπος  για  την ίδρυση   του ετήσιου  πανηγυριού,  σημειώνονται  τα εξής:  “…. εγκρίνομεν την σύσταση ετησίας εμπορικής πανηγύρεως εν θέσει “Κοπανάκι” της περιφερείας του Δήμου Δωρίου του νομού Μεσσηνίας, αρχομένης από 15 Αυγούστου εκάστου έτους και διαρκούσης μέχρι της 20 του ίδιου μηνός” (ΦΕΚ, αριθμός  φύλλου 14 Γ, 8 Φεβρουαρίου 1894, 89). Το πανηγύρι, που εν συνεχεία  η ημερομηνία διεξαγωγής του  μεταφέρθηκε  στις  26 Σεπτεμβρίου  κάθε έτους, γινόταν  αρχικά   στο Κάτω Κοπανάκι, νοτίως του Καφενείου του Σοφού, ενώ  από το έτος  1930 μεταφέρθηκε  στο κέντρο του Άνω Κοπανακίου, διότι κρίθηκε ως κεντρικότερο δια τους προσερχόμενους εις αυτήν εμπόρους, επαγγελματίας, αγρότες κλπ.

Από τις αρχές του 20^ου αιώνα κάθε Κυριακή πρωί διεξάγεται στο Κοπανάκι  λαϊκή αγορά, η οποία έχει διαφορετικό χαρακτήρα από εκείνες που γίνονται αλλού.  Διότι έχει το χαρακτήρα του παζαριού.  Το παζάρι  γίνεται στην Κεντρική Πλατεία του χωριού και αποτελεί ελκυστικό χώρο για τους κατοίκους της ευρύτερης περιοχής της επαρχίας Τριφυλίας, οι οποίοι προσέρχονται σε αυτήν, όχι μόνον για να  πραγματοποιήσουν τις προμήθειές τους σε τρόφιμα, είδη μαναβικής, είδη ρουχισμού, ζωοτροφές ή μερικοί από αυτούς  να συμμετάσχουν στην ζωοπανήγυρη, που διεξάγεται παράλληλα,  αλλά και για να  επικοινωνήσουν μεταξύ τους, απολαμβάνοντας  την συντροφιά των φίλων τους στα  όμορφα  καφενεία, τις καφετέριες και  τα ψητοπωλεία που λειτουργούν γύρω από την πλατεία. Είναι γεγονός ότι το ετήσιο πανηγύρι του χωριού μας έχασε την αίγλη του. Ωστόσο, το παζάρι ζωντάνεψε και  συμβάλλει αποφασιστικά στην οικονομική πρόοδο του χωριού μας.

 ΛΙΘΕΡΟΣ