ΤΑ ΣΠΙΤΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ

Όπως αναφέρεται στις πηγές περί τα μέσα του 19^ου αιώνα το Κοπανάκι  ήταν «θέσις κατοικουμένη εν χειμώνι» [Νουχάκης: Ελληνική Χωρογραφία]. Οι πρώτοι συνοικισμοί των Βαρυπομπαίων,  που δημιουργήθηκαν  στην περιοχή του Κοπανακίου,  σχηματίσθηκαν  από τις οικογένειες Καπέλιου στα Καπελαίϊκα, Μπρούστη στα Μπρουσταίϊκα,  Χριστοφιλοπουλαίων στα Χριστοφιλοπουλαίικα,  Σοφού στα Σοφαίϊκα, Ρήγα στα  Ρηγαίϊκα, Πετρούλια στα Πετρουλαίϊκα, Χαμπεσή στα Χαμπεσαίϊκα.

Περί τις αρχές του 20^ου αιώνα  άρχισε η ανοικοδόμηση του Κάτω Κοπανακίου στην περιοχή, όπου βρίσκεται σήμερα. Το πρώτο σπίτι που χτίσθηκε ήταν του δάσκαλου Π. Ρήγα.  Για την κατασκευή των σπιτιών  χρησιμοποιήθηκαν οι πέτρες του Λιθερού,  είτε   αυτούσιες, είτε για την παρασκευή ασβέστη, που ήταν η βασική συνεκτική ύλη. Τα περισσότερα από τα σπίτια ήσαν διώροφα κεραμοσκεπή.  Ο πρώτος όροφος  χρησιμοποιείτο για  κατοικία και το υπόγειο [κατώκι ή κατόγι ] για την αποθήκευση των αγαθών, μερικές φορές και για την διανυκτέρευση οικόσιτων ζώων. Η  εξωτερική αρχιτεκτονική όψη τους χαρακτηριζόταν από μία  μπαλκονόπορτα και δυο παράθυρα ένθεν και ένθεν της μπαλκονόπορτας.

Κατά  το έτος 1965 συνέβη μεγάλος σεισμός με επίκεντρο  την κεντρική Πελοπόννησο. Από τον σεισμό αυτό κατεστράφησαν πολλά από τα σπίτια του χωριού και αντικαταστάθηκαν από άλλα, που είχαν  μεταξύ τους την ίδια αρχιτεκτονική. Πρόκειται για ισόγεια  ταρατσοσκεπή  σπίτια,  επιφανείας 50 τ.μ. περίπου,  μικρό ημιϋπαίθριο χώρο στην είσοδο.   Τότε κτίσθηκαν τα σπίτια του Ε. Μπρούστη, Π. Μπόρα, Δ. Χριστοφιλόπουλου, Γ. Μπεμπόνη, Ε. Χαμπεσή, Π. Σοφού, Σ. Σοφού  κλπ.  Παρατίθενται  φωτογραφίες  από τα σπίτια του χωριού μας, στην κατάσταση που βρίσκονται σήμερα,  για να φρεσκαριστούν οι μνήμες των αποδήμων: