| Ο ΔΗΜΟΣ ΚΥΠΑΡΙΣΣΙΑΣ ιδρύθηκε με το Νόμο «Περί Συστάσεως των Δήμων» στις 27-12-1833.
Η πρώτη Δημοτική Αρχή της Κυπαρισσίας διορίστηκε το 1834 από την εκλεγμένη Δημογεροντία με Δήμαρχο τον Ανδρέα Ζαδέ. Η Κυπαρισσία ήταν έδρα Δημογεροντίας.
Η αρχική σύσταση του Δήμου περιελάμβανε τους οικισμούς Κυπαρισσίας με πληθυσμό 1590, Μπλεμενιάνοι 66, Βρύσες 136, Μουριατάδα 66, Καρβούνι 35, Μαλενίτη 102, Άγιος Ιωάννης 42, Στασιό 16, Αρμενιοί 123, Ποδαγορά 45, Φαρακλάδα 22, σύνολο 2243.
Μεταγενέστερα έγιναν προσθαφαιρέσεις οικισμών, όπως η Μάλη, Λεντεκάδα, Ντάρα, Ροντάκι, Σπηλιά, Παραλία Κυπαρισσίας, Μονή Κατσιμικάδας, Μύλοι, νησάκι Τσιχλή (ίσως πρόκειται για μια νησίδα στη Σφακτηρία, άγνωστο για ποιους λόγους ανήκε στην Κυπαρισσία).
Τα χωριά Ντάρα, Λεντεκάδα και Μάλη, το Νοέμβριο του 1842 αποσπάσθηκαν από την Κυπαρισσία και εντάχθηκαν στο Δήμο Τριπύλης.
Ο Δήμος Κυπαρισσίας είναι ο πρώτος δημιουργηθείς Δήμος του Νομού και πρωτεύουσα της Μεσσηνίας. Ήταν Δήμος Β’ Τάξεως με πληθυσμό 2243. Άλλαξε κατηγορία και έγινε Α’ Τάξης το 1897 με πληθυσό 10256 με Β.Δ. της 11ης Οκτωβρίου 1897 ΦΕΚ 147. Με το νόμο Β.Χ.Δ. 6-7-1899 ιδρύθηκε ο Νομός Τριφυλίας, ο οποίος περιελάμβανε και την Ολυμπία, με πρωτεύουσα την Κυπαρισσία και με πληθυσμό Νομού 90523 (Τριφυλία 51004 και Ολυμπία 39519).
Ο Νομός Τριφυλίας καταργείται με το Νόμο Γ.Υ.Δ./16-12-1909 ΦΕΚ 282/1910 και η Κυπαρισσία γίνεται Κοινότητα στις 31-8-1912. Ο Νομός διατηρήθηκε 10 χρόνια και 4 μήνες και με Δ. 20-3-1944 που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 75/1944 γίνεται και πάλι Δήμος.
Το έτος 1926 οι Μπλεμενιάνοι αποσπάσθηκαν από την Κοινότητα Βρυσών και έγιναν συνοικισμός Κυπαρισσίας. Το 1942 (19-2-1942) με Νόμο «Περί Ορισμού Επαρχιών Διοικουμένων Υπό Επαρχιών» η Κυπαρισσία ορίζεται έδρα του Επάρχου Τριφυλίας και με Διάταγμα την ίδια ημερομηνία 19-2-1942 ΦΕΚ 55/14-3-1942, η Κυπαρισσία απέκτησε Έπαρχο.
Η Αρκαδιά (Κυπαρισσία) κατά τον 18ο αιώνα ήταν μια από τις σημαντικότερες πόλεις της Πελοποννήσου με πληθυσμό 5000 κατοίκων. Σε αυτή υπήρχαν το 1741 τρία Υποπροξενεία, αυτά της Γαλλίας, Βενετίας και Αγγλίας, τα οποία κατέστρεψαν οι ορδές του Ιμπραήμ το 1825. Επίσης, το λιμάνι της ήταν στα τρία πρώτα σε εμπορική κίνηση λιμάνια της Πελοποννήσου, από όπου εξάγονταν λάδι, μετάξι, σταφίδες, σόγια.
Η πρώτη σφραγίδα της πόλεως έγινε επί Δημάρχου Αργυρίου Αναστασόπουλου το 1841 και είχε την επιγραφή «Ο ΔΗΜΟΣ ΤΩΝ ΚΥΠΑΡΙΣΣΙΑΝ». Η σφραγίδα αυτή άλλαξε το 1861 από τον καθηγητή αρχαιολογίας Αλ. Ραγκαβή σε «ΔΗΜΟΣ ΚΥΠΑΡΙΣΣΙΑΣ». Η νέα σφραγίδα είχε στο κέντρο ένα νέο Βάκχο σε ορθή θέση που στο δεξί του χέρι κρατούσε μια φιάλη και στο αριστερό ένα θυρσό, και στο κέντρο το λογότυπο που προαναφέρθηκε.
Η πληθυσμιακή εξέλιξη του Δήμου Κυπαρισσίας από το 1835 μέχρι την απογραφή του 2001 έχει ως εξής:
|
